Możliwość otrzymania odszkodowania zależy przede wszystkim od posiadanej polisy ubezpieczeniowej oraz zakresu jej ochrony. Innymi słowy – odszkodowanie za powódź przysługuje, jeśli Twój dom lub mienie były objęte ubezpieczeniem obejmującym ryzyko powodzi lub zalania. Standardowe polisy mieszkaniowe najczęściej chronią przed zdarzeniami takimi jak zalanie (np. pęknięta rura), ale powódź bywa definiowana osobno i dawniej bywała wyłączana z podstawowego zakresu. Dlatego pierwszym krokiem jest sprawdzenie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (OWU) Twojej polisy – tam znajdziesz definicję powodzi i listę ryzyk, za które odpowiada ubezpieczyciel. Obecnie na szczęście większość polis mieszkaniowych w Polsce obejmuje szkody spowodowane powodzią, zwłaszcza jeśli ubezpieczenie było zawarte w szerszym zakresie. Upewnij się, że Twoja umowa nie zawiera klauzul wyłączających odpowiedzialność za powódź.
Kiedy odszkodowanie nie przysługuje? Jeśli nie miałeś wykupionego ubezpieczenia nieruchomości (lub polisa nie obejmowała powodzi), niestety odszkodowanie z polisy nie zostanie wypłacone – brak jest podstaw prawnych do pokrycia strat. Ubezpieczyciel może również odmówić wypłaty w pewnych sytuacjach, np. gdy szkoda powstała wskutek rażącego niedbalstwa ubezpieczonego. Przykładowo, jeżeli zignorowano ostrzeżenia i nie zabezpieczono mienia pomimo realnego zagrożenia lub nie dopełniono obowiązków mających na celu zminimalizowanie szkód, towarzystwo ubezpieczeniowe może powołać się na naruszenie warunków umowy. Zgodnie z przepisami (art. 826 §1 k.c.), ubezpieczony ma obowiązek użyć dostępnych środków, by ratować ubezpieczone mienie i zapobiec dalszym zniszczeniom. Na przykład należy wyłączyć instalacje elektryczne i gazowe, przenieść cenne rzeczy na wyższe kondygnacje budynku, jeśli to możliwe. Zaniedbanie takich działań może skutkować ograniczeniem odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub nawet odmową odszkodowania.
Od czego zależy wysokość odszkodowania? Zakres i wysokość odszkodowania po powodzi zależy od kilku czynników: sumy ubezpieczenia (maksymalnej kwoty, na jaką ubezpieczono mienie), rzeczywistych rozmiarów szkody oraz limitów czy udziałów własnych zapisanych w polisie. Odszkodowanie powinno pokryć zakres zniszczeń spowodowanych żywiołem – czyli koszty naprawy uszkodzonego domu i wymiany zniszczonego mienia – do wysokości sumy ubezpieczenia. Zdarza się jednak, że przy dużej katastrofie ubezpieczone mienie było niedoubezpieczone (np. dom warty 900 tys. zł ubezpieczono tylko na 300 tys. zł). W takiej sytuacji wypłata może być proporcjonalnie niższa, ponieważ ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie tylko do kwoty, na jaką była polisa. Warto też zaznaczyć, że jednorazowe świadczenie z polisy ma zrekompensować szkody powstałe w wyniku powodzi – czyli materialne straty poniesione przez poszkodowanego. Obejmuje to zarówno uszkodzenia budynku (np. zalane mury, podłogi, instalacje), jak i utracone rzeczy ruchome (meble, sprzęt RTV/AGD itp.), o ile były one objęte ochroną.
Co w sytuacji, gdy ktoś nie miał ubezpieczenia, a dotknęła go klęska żywiołowa? Czy istnieje odszkodowanie z funduszy państwowych za szkody powodziowe? Ściśle rzecz biorąc, państwo nie wypłaca odszkodowań w sensie prawnym – nie istnieje ustawowy fundusz gwarantujący automatyczną wypłatę za straty spowodowane powodzią. Jednak przy klęskach żywiołowych rząd często uruchamia programy pomocowe dla osób poszkodowanych, niezależnie od posiadanej polisy. Taka pomoc państwa to doraźne wsparcie finansowe, które ma złagodzić skutki powodzi, ale zwykle nie pokrywa całości strat.
W praktyce pomoc publiczna przy dużych powodziach polega na wypłacie zasiłków celowych. Poszkodowani w wyniku powodzi mogą otrzymać np. 6 tys. lub 10 tys. zł jednorazowej zapomogi na najpilniejsze potrzeby.
Ważna informacja: Jeżeli otrzymasz pomoc finansową od państwa lub samorządu, nie ma to wpływu na wysokość odszkodowania z polisy. Ubezpieczyciel nie może pomniejszyć odszkodowania o kwoty otrzymane z pomocy publicznej. Innymi słowy, odszkodowanie wypłacane przez ubezpieczyciela za zniszczone mienie należy się niezależnie od tego, czy poszkodowany dostał też wsparcie rządowe. Dlatego warto ubiegać się o należne środki zarówno z ubezpieczenia, jak i z programów pomocowych – jedno nie wyklucza drugiego.
Aby uzyskać odszkodowanie za szkody powodziowe, trzeba prawidłowo zgłosić szkodę ubezpieczycielowi. Zgłoszenie powinno nastąpić tak szybko, jak to możliwe po wystąpieniu powodzi, choć oczywiście priorytetem jest bezpieczeństwo Twoje i rodziny. W procesie ubiegania się o odszkodowanie liczy się czas i rzetelność informacji przekazanych zakładowi ubezpieczeń.
Likwidacja szkody to proces obsługi zgłoszenia – od momentu, gdy powiadomisz ubezpieczyciela, do momentu wypłaty odszkodowania.
Masz prawo nie zgodzić się z kosztorysem. Nie podpisuj ugody, jeśli uważasz, że odszkodowanie nie pokrywa strat. Zakłady ubezpieczeń bardzo często zaniżają wartość odszkodowań – czasem nawet o kilka, kilkadziesiąt, a w skrajnych przypadkach o kilkaset tysięcy złotych. Warto więc skonsultować sprawę z prawnikiem przed podjęciem jakichkolwiek decyzji. Koszt takiej pomocy to zazwyczaj niewielki procent dodatkowej kwoty, którą można odzyskać dzięki profesjonalnej interwencji.
Chcesz otrzymać pełne odszkodowanie? Kluczowe są: dokładna dokumentacja strat i znajomość własnych praw wynikających z polisy.
Im dokładniej udokumentujesz szkody i koszty, tym większa szansa na uzyskanie odszkodowania odpowiadającego rzeczywistym stratom.
Zaniżone odszkodowanie lub odmowa jego wypłaty nie musi być końcem sprawy. Jeśli decyzja ubezpieczyciela jest niesprawiedliwa, możesz:
Jeśli reklamacja została odrzucona – skorzystaj z pomocy:
Skuteczne uzyskanie odszkodowania wymaga znajomości prawa, procedur koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela i zasad działania zakładów ubezpieczeń oraz doświadczenia w sporach z ubezpieczycielami.
W praktyce ubezpieczyciele bardzo często zaniżają wysokość należnych świadczeń – czasami nawet o dziesiątki tysięcy, a w poważniejszych przypadkach o setki tysięcy złotych. Właśnie dlatego tak ważne jest skorzystanie z pomocy prawnika. Koszt takiej pomocy to zazwyczaj niewielka część kwoty, którą można dodatkowo odzyskać dzięki profesjonalnemu wsparciu.
Jeśli chcesz skutecznie ubiegać się o odszkodowanie i otrzymać maksymalne należne Ci świadczenie – skontaktuj się z kancelarią, która specjalizuje się w tego typu sprawach.
